Учебник таджикского языка – Урок 19 – Упражнения 1-4

Урок 19

Упражнения 1-4

1. Прочитайте и переведите.
Карим намедонист, ки барои чй рафта истодааст. Шахсе ба назди табиб рафта арз кардааст: “Шикамам дард карда истодааст, даво кун”. Ман ҳоло асари Садриддин Айнй “Мактаби кӯҳна”-ро хонда истодаам. Одамон аз кӯчаи марказй гузашта истодаанд. Сохтмони НБО-и Рогун давом карда истодааст. Обрӯи давлати мо дар миқёси ҷаҳон рӯз то рӯз баланд шуда истодааст. Рахим ҳамин ки сарашро бардошт, дид, ки ҳамшира дар пахдӯяш хандида истодааст. Додари Малоҳат дар омӯзишгоҳи тиббй мехонад ва барои бо муваффақият тамом кардани мактаб кӯшиш карда истодааст. Дар Донишкадаи славянин Тоҷикистон забони тоҷикиро омӯхта истодаанд.
2. Переделайте предложения так, чтобы подчёркнутый глагол стоял в настоящем определённом времени.
Образец: Хоҳари вай курта медӯзад. —► Хоҳари вай курта дӯхта истодааст.
Автобус ба исттоҳ меояд. Касе дари хонаро мезанад. Дар Роғун нерӯгоҳи барқии нав месозанд. Мошину турбинаҳои онро аз шаҳрҳои марказй меоранд. Собир ба падару модари худ мактуб мена- висад. Дар факултаи мо сол то сол миқцори донишҷӯён меафзояд. Имрӯзҳо шаҳри Душанбе зебову ороста мешавад. Талабагон дар назди ҳайкали Абӯалй ибни Сино гулдастаҳо мемонанд. Дар бог ҷавонон сайру гашт мекунанд. Ҳамаи донишҷӯён ва муаллимон ба чашни Наврӯз тайёрй мебинанд. Моён бо радио хабарҳои охирин мепгунавем. Рӯзҳо дароз мешаванд. Хочагии қишлоқамон тараққй мекунад. Ӯ мепиндошт, ки ман ба ҳикояаш бовар мекунам. Барф тамом шуд, борон меборад. Аз рӯи хабарҳое, ки ҳар рӯз ба ман мерасад. кори мо он қадар бад нест.
3. Перепишите, поставив глагол в скобках в форме прошедшего определённого времени.
Шариф аз мактаб баромада ба тарафи идора (рафтан), ки дар роҳ як ҷавон ба вай вохӯрд. Талабагон ба даре тайёрй (дидан) ки садои шиллики идона ба гӯшашон расид. Ман кор (кардан), ки маро ҷеғ заданд. Ту хоб (кардан), ки дарро тақ-так карданд. Тирамоҳ баромада, зимистон (даромадан), хаво хунук буд. Шиноварон хеле хуб оббозй (кардан). Ҳамон рӯз ман аз Боку (омадан). Рӯзи серкорй ба охир (расидан).
4. Замените форму прошедшего определённого времени сочетанием с (дар) вақти/ (дар) ҳангоми.
Образец: Рахим аз куча гузошта истода буд, ки касе вайро ҷеғ зад. —*• Дар вақти аз кӯча гузашта
истодани Рахим касе вайро ҷеғ зад.
Муаллим хикояи нав хонда истода буд, ки занг зада шуд. Духтарон мактуб навишта истода буданд, ки модарашон ба хонаи онҳо даромад. Ман дар хона хати модарамро хонда истода будам, ки дарро касе тақ-тақ кард. Бачагон ба хона омада истода буданд, ки борон борид. Мо хӯрок хӯрда истода будем, ки меҳмонон омаданд. Имрӯз кам-кам барф борида истода буд, ки офтоб баромад. Ошпаз палавро дам карда истода буд, ки дастархонро паҳн карданд.

Часть I
Москва
ИД «Ключ-С»
2009